Ortopeda – czym się zajmuje ten lekarz i jakie badania wykonuje? Wiele osób mają problem z narządami ruchu niekiedy zastanawia się do jakiego lekarza należy się udać. Tą właśnie dziedziną medycyny zajmuje się ortopeda. Oprócz samego leczenia narządów ruchu ortopeda ma także kilka innych uprawnień. Warto zatem wiedzieć czym dokładnie zajmuje się ortopeda, oraz kiedy należy bezzwłocznie udać się do niego po pomoc.
Czym zajmuje się ortopeda?
Ogólnie rzecz biorąc ortopeda zajmuje się przede wszystkim diagnozowaniem, rozróżnianiem oraz leczeniem wad rozwojowych schorzeń, które dotyczą układu ruchowego. W głównej mierze tyczy się to leczeniem uszkodzeń kończyn oraz kręgosłupa. Jest to jedna z podstawowych i jednocześnie najczęściej wybieranych specjalizacji przez przyszłych lekarzy.
Dodatkowo w ramach swojej specjalizacji ortopeda zajmuje się również leczeniem takich części ciała jak:
- uda;
- biodro;
- goleń;
- kolana;
- miednica;
- bark;
- łokieć;
- ręka;
- ramię.
Z kolei do innych zadań ortopedy należy rozpoznawanie schorzeń oraz chorób związanych z układem ruchu. Należą do nich m.in zmiany zwyrodnieniowe, wszelkiego rodzaju urazy jak skręcenia i złamania, płaskostopie, dyskopatia, przepuklina, wady postawy, choroby kości jak nowotwór i wiele innych. Nie bez przyczyny potocznie ortopeda jest nazywany lekarzem „od kości”.
Co dodatkowo należy do zadań ortopedy?
Oprócz podstawowych zadań ortopedy jakimi są rozpoznawanie oraz leczenie schorzeń i chorób ortopeda ma dodatkowo szereg innych obowiązków. Są one ustanowione według oficjalnej rządowej klasyfikacji. Należą do nich m.in:
- przeprowadzenie dodatkowych badań w celu stwierdzenia rodzaju schorzenia lub choroby układu ruchowego;
- przeprowadzenie badań inwazyjnych – mowa tutaj przede wszystkim o biopsji i artroskopii;
- pobieranie materiałów niezbędnych do prawidłowo przeprowadzonego badania;
- udzielanie doraźnej pomocy w nagłych sytuacjach – można do nich zaliczyć skręcenie lub złamanie u przypadkowo spotkanej osoby na ulicy;
- dokonanie znieczulenia miejscowego m.in przed operacją;
- opieka nad dokumentacją medyczną – wydawanie wniosków, zaświadczeń oraz recept;
- leczenie operacyjne oraz sprawowanie opieki pooperacyjnej nad pacjentem;
- prowadzenie rehabilitacji oraz ustanawianie diety dla pacjentów po operacjach;
- podejmowanie współpracy z zespołem operacyjnym.
Ortopeda dziecięcy – czym się zajmuje?
Choć dla niektórych osób może się to wydawać mało prawdopodobne, lekarz ortopeda dzieli się ze względu na wiek leczonych pacjentów. Lekarz ortopeda dziecięcy zajmuje się schorzeniami układu ruchowego u dzieci oraz niemowląt. Do jego głównych zadań należy diagnoza oraz wdrożenia leczenia wad wrodzonych dzieci. Można do nich zaliczyć m.in:
- wrodzone wady stawu skokowego;
- schorzenia stopy;
- schorzenia kręgosłupa;
- wrodzone wady budowy kości np. kości rąk.
U najmłodszych pacjentów choroby układu ruchowego są najczęściej wynikiem porażenia mózgowego. Co więcej coraz częściej u dzieci spotyka się nowotwory tkanki chrzęstnej oraz kostnej. Często u dzieci spotyka się również różnego rodzaju wady postawy oraz budowy kręgosłupa, które również wymagają leczenia i obserwacji ortopedy dziecięcego.
Jakie badania przeprowadzają ortopedii?
Przed przystąpieniem do leczenia danego schorzenia, a nawet diagnozy lekarz ortopeda najpierw przeprowadza krótki wywiad z pacjentem. Polega on na opowiedzeniu swojej historii chorób dotyczących układu ruchowego tj. czy w przeszłości zdarzyły się jakieś złamania lub zwichnięcia, czy występowały choroby układu kostnego itp. Następnie ortopeda zleca szereg badań niezbędnych do wydania diagnozy. Zaliczają się do nich m.in:
- wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG) kręgosłupa, lub innej części ciała, na którą uskarża się pacjent;
- badanie USG;
- tomografia komputerowa głowy;
- wykonanie rezonansu magnetycznego;
- artrografia;
- densytometria – polega na pomiarze gęstości mineralnej tkanki kostnej;
- badanie radiologiczne.
Niekiedy ortopeda może również zlecić wykonanie badania morfologii. Na podstawie wyników powyższych badań oraz zebranych informacji na temat przebytych chorób układu ruchowego danego pacjenta lekarz może podjąć dalsze decyzje. Dotyczą one wysłania pacjenta do szpitala na obserwację, przeprowadzenie operacji, czy też wystawienie odpowiedniej recepty oraz zalecenie zestawu ćwiczeń na daną partię ciała.
Metody leczenia schorzeń ortopedycznych
W przypadku stwierdzenia konieczności leczenia danego schorzenia istnieje kilka metod, którymi może posługiwać się ortopeda. Należą do nich:
- Zabiegi fizjoterapeutyczne – należą do nich elektrowstrząsy, prądy, masaże oraz zlecenie konkretnych ćwiczeń rehabilitacyjnych pod okiem trenera;
- Inwazyjne leczenie chirurgiczne – w niektórych przypadkach zabiegi fizjoterapeutyczne mogą okazać się nieskuteczne. Wówczas konieczne może okazać się zastosowanie metod inwazyjnych takich jak krioterapia miejscowa lub ogólna. Dzięki zastosowaniu krioterapii można wyeliminować ból, zredukować stan zapalny oraz pobudzić ukrwienie w miejscu, gdzie pacjent uskarża się na ból;
- Metoda zastosowania komórek macierzystych – metoda stosowana głównie u sportowców polega na wstrzyknięciu w określonych miejscach komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej danego pacjenta.
