Domy drewniane – nowoczesne rozwiązanie budowlane. Obecnie domy z drewna to w Polsce rzadkość. Słysząc o drewnianym domu, większość osób zapewne będzie myśleć o zamierzchłych czasach. Tymczasem również współcześnie do budowy domów używany jest taki budulec jak drewno.
Zalety domów drewnianych
Drewniany domek pośrodku zielonego ogrodu to marzenie wielu z nas. Jest to rozwiązanie popularne zwłaszcza w krajach skandynawskich, w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Nowoczesna architektura drewniana wkracza powoli także do Polski. Dom drewniany ma niepowtarzalną atmosferę oraz składa się z naturalnych materiałów neutralnych dla zdrowia. Ekologiczny charakter użytego budulca będzie zyskiwał na znaczeniu, w miarę jak coraz więcej uwagi poświęca się ochronie środowiska. Drewno na dom jest tak przyjaznym dla oka materiałem, że wiele elementów można pozostawić w naturalnym stanie.
Czas budowy jest o wiele krótszy niż w przypadku domów budowanych w tradycyjnej, murowanej technologii. Dzieje się tak dlatego, że drewno na dom jest przekształcane w fabryce na potrzebne elementy. Dom będzie się więc składał z gotowych półfabrykatów, a konstrukcja domu drewnianego jest znacznie lżejsza od murowanego. Przekłada się to na obniżenie kosztów. Rzadko wspominaną zaletą domów drewnianych są mniejsze zniszczenia w obrębie placu budowy. Ten ograniczony charakter naruszeń ma znaczenie np. przy zakładaniu ogrodu.
Drewno na dom – źródła i rodzaje
Drewno na dom najpierw ma postać tzw. drewna okrągłego, tzn. jest częścią pnia drzewa. Z drewna okrągłego w tartakach uzyskuje się tarcicę (bale, deski). Najważniejsze cechy, których należy poszukiwać w drewnie na dom, to: odporność na wilgoć i na zniszczenia, wysoki poziom izolacji oraz opłacalność ekonomiczna. Chcemy, aby użyte drewno przez lata zachowało swój pierwotny stan i wygląd. W tym celu należy stosować środki do konserwacji drewna (impregnaty).
Różnorodne gatunki drzew są wykorzystywane jako źródło drewna na dom. Do najbardziej popularnych należą sosna i świerk. Wyższej jakości drewno uzyskuje się np. z modrzewia czy cedru. Są to odpowiednio droższe opcje. Dobre, solidne i właściwie osuszone drewno jest najważniejszym czynnikiem, który wpływa na niezakłócone użytkowanie domu przez długie dekady. Nie bez znaczenia jest fakt, że niektóre rodzaje drewna są powszechnie dostępne, w wypadku innych musimy liczyć się z ograniczoną dostępnością materiałów budowlanych.
Drewniany dom szkieletowy a dom z bali
Jeżeli chcemy mieć dom drewniany, mamy do wyboru dwie najważniejsze opcje: dom szkieletowy oraz dom z bali. W obydwu wypadkach, dom potrzebuje solidnych, murowanych fundamentów. Dopiero po położeniu fundamentów zaczynają się faktyczne prace związane z drewnem na dom. Jedynie wylanie fundamentów jest uzależnione od pory roku, zaś dalsze prace na budowie można prowadzić nawet zimą.
Dom szkieletowy to budynek, który opiera się na konstrukcji wykonanej z drewna na dom, zwanej szkieletem. Szkielet wypełnia się ścianami zrobionymi ze specjalnych płyt. Taki dom może powstać w typowy sposób, to znaczy od podstaw na placu budowy. Dom drewniany może być także wyprodukowany w fabryce, ściślej mówiąc, w fabryce powstają poszczególne jego elementy, które są następnie dostarczane na miejsce i składane razem. Właśnie domy prefabrykowane powstają najszybciej. Domy szkieletowe, w porównaniu do domów z bali, ogrzewają się i wychładzają szybciej.
W domach z bali ściany są wykonane w całości z bali drewnianych. W przypadku tych domów, drewno na dom wykorzystuje się następująco: najpierw stawiane są pionowe słupy, a następnie umieszcza się między nimi bale poziome. Izolację cieplną wykonuje się w takich domach od wewnątrz. Domy z bali mają tzw. dużą pojemność cieplną, a to oznacza, że ogrzewają się i wychładzają stosunkowo powoli.
Kwestie bezpieczeństwa pożarowego
W wypadku drewnianych budynków, kwestią wysuwającą się na pierwszy plan jest ich odporność na ogień. Warto wiedzieć, że różnym materiałom przypisuje się inne klasy odporności ogniowej w zależności od tego, jak łatwo się spalają. Niezabezpieczone drewno na dom ma klasę odporności ogniowej D, podczas gdy materiały zupełnie niepalne mają klasę odporności ogniowej A1. Dlatego tak ważne jest właściwe zabezpieczenie domów drewnianych przed pożarem. Budynek koniecznie powinien być chroniony przed ogniem zaprószonym od wewnątrz przez płyty gipsowo-kartonowe.
Do zbudowania drewnianych domów potrzebni są wykwalifikowani pracownicy, którzy mając odpowiednie doświadczenie w technologiach drewnianych i wiedzą, jak obchodzić się z drewnem na dom. Znalezienie fachowej ekipy może stanowić pewne wyzwanie – ze względu na to, że technologie budowy domów z drewna nie są wykorzystywane tak powszechnie, jak technologie tradycyjne. Koszt budowy domu murowanego oraz domu drewnianego jest podobny.
Podsumowując, poza ogólnym społecznym przyzwyczajeniem do technologii murowanych, nie ma istotnych czynników przemawiających przeciwko domom z drewna. Popularyzacja tego rozwiązania wymaga jedynie zmiany mentalności, a będzie to z korzyścią dla mieszkańców domu, jak i dla przyrody.